English
Polski
Działalność spółek PZU w krajach nadbałtyckich oraz na Ukrainie stabilnie się rozwija, umacniając pozycję Grupy w ścisłej czołówce ubezpieczycieli w tych krajach.
Rynek litewski
Według Banku Litwy składka przypisana brutto zgromadzona przez zakłady ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniosła 409,1 mln euro i wzrosła o 6,0% w porównaniu z rokiem poprzednim.
Dynamika rynku została w dużej mierze wygenerowana przez ubezpieczenia majątkowe (stanowiące 20,6% rynku), w których przypis składki wzrósł o 12,4%. Odnotowano także zagregowany wzrost w dominujących w strukturze składki (56,6% udziału w rynku) ubezpieczeniach komunikacyjnych. Ubezpieczenia AC wzrosły o 8,7% a ubezpieczenia OC o 0,5%. Wzrost przypisu w ubezpieczeniach AC nastąpił zarówno w efekcie przyrostu liczby polis jak i na skutek podniesienia cen, jakie miało miejsce po wcześniejszej wojnie cenowej.
W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na koniec 2015 roku działało 14 spółek (w tym 10 oddziałów towarzystw ubezpieczeń zarejestrowanych w innych państwach Europy). Największym zakładem ubezpieczeń na Litwie pod względem łącznej składki przypisanej brutto z tytułu ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych pozostaje Lietuvos Draudimas. W 2015 roku udział tej spółki w rynku wyniósł 31,1%. Drugie miejsce zajmuje BTA z 13,3% udziału w rynku, a trzecie - PZU Lietuva (12,8% udziału w rynku). Jednak PZU Lietuva i Gjensidige posiadają łącznie 19,4% udziału w rynku, co plasuje Grupę Gjensidige na drugim miejscu na rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych.
Przypis składki brutto odnotowany przez litewskie zakłady ubezpieczeń na życie wyniósł w 2015 roku 236,0 mln euro, co stanowiło wzrost o 9,7% w porównaniu do roku poprzedniego. Dodatnią dynamiką cechowały się zarówno produkty o składce regularnej (18,5%), jak i jednorazowej (7,9%).
W strukturze ubezpieczeń na życie dominowały ubezpieczenia z funduszem inwestycyjnym, stanowiące 72,1% wartości składki. Tradycyjne ubezpieczenia na życie stanowiły 20,9% przypisu składki.
W sektorze ubezpieczeń na życie na koniec 2015 roku działało 8 spółek. Litewski rynek ubezpieczeń na życie charakteryzuje się wysoką koncentracją. Na koniec grudnia 2015 roku udział trzech największych zakładów ubezpieczeń na życie w łącznej składce przypisanej brutto wynosił 62,3%.
Rynek łotewski
Łotewski rynek ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych zgromadził na koniec III kwartału 2015 roku składkę przypisaną w wysokości 195,7 mln euro co oznacza wzrost o ok. 15 mln euro w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku.
Pod względem struktury produktowej największe udziały w rynku miały ubezpieczenia komunikacyjne AC (25,3%) i OC (21,2%), jak również ubezpieczenia majątkowe (19,1%) oraz zdrowotne (18,9%). Ubezpieczenia zdrowotne charakteryzują się wysoką dynamiką – w porównaniu do trzech kwartałów ubiegłego roku składka przypisana wzrosła o ponad 14%.
W roku 2015 na krajowym rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych działało 15 ubezpieczycieli, z czego 4 największych posiadało 65,3% udziału.
Rynek estoński
W 2015 roku zakłady ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych oraz oddziały zagranicznych zakładów tego sektora ubezpieczeń działające w Estonii odnotowały wzrost składki przypisanej brutto o 6,7% w stosunku do roku ubiegłego i zgromadziły łącznie składkę w wysokości 278,8 mln euro, z czego 62,0 mln euro, tj. 22,2% zgromadziły oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń działające w Estonii.
W strukturze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych w 2015 roku dominowały ubezpieczenia komunikacyjne, które stanowiły 60,7%, przy czym AC komunikacyjne – 35,3%, oraz ubezpieczenia majątkowe (26,3% udziału w rynku).
W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na koniec 2015 roku działało 9 spółek (w tym 3 oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń), z których 5 posiadało 82,6% udziału.
Działalność spółek PZU w krajach bałtyckich
Od listopada 2014 roku Grupa PZU działa na litewskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych poprzez Lietuvos Draudimas, który od maja 2015 roku jest właścicielem PZU Estonia. Warunkiem przejęcia Lietuvos Draudimas była sprzedaż PZU Litwa – dezinwestycja nastąpiła 30 września 2015 roku.
Lietuvos Draudimas jest liderem ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na Litwie z udziałem rynkowym na poziomie 31,1%. W 2015 roku odnotował wzrost składki przypisanej brutto o 6,8% w porównaniu do roku poprzedniego osiągając poziom 127,2 mln euro. Największe wzrosty odnotowano w ubezpieczeniach komunikacyjnych (6,9%) i majątkowych (5,6%).
Działalność w zakresie ubezpieczeń na życie prowadzona jest na Litwie przez UAB PZU Lietuva Gyvybës Draudimas – „PZU Litwa Życie”. Zebrana składka przypisana wyniosła 10,3 mln euro, co oznacza wzrost o 16,0% w porównaniu do roku poprzedniego. Największy wzrost sprzedaży odnotowano w ubezpieczeniach na życie i dożycie, które wzrosły o 22,5% w porównaniu z 2014 rokiem oraz w ubezpieczeniach typu unit-linked (wzrost o 7,9%).
Udział PZU Litwa Życie w rynku ubezpieczeń na życie wynosił 4,4% (w porównaniu z 4,1% w 2014 roku).
Na Łotwie Grupa PZU prowadzi działalność poprzez AAS Balta – dominujący podmiot na rynku – który wszedł w skład Grupy w czerwcu 2014 roku, a następnie (w maju 2015 roku) przejął oddział PZU Litwa funkcjonujący na łotewskim rynku od 2012 roku. Udział obu podmiotów w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych osiągnął na koniec III kwartału 2015 roku poziom 25,1%, całkowity przypis składki brutto obu podmiotów wyniósł w 2015 roku 67,1 mln euro.
Od maja 2015 roku jednostka prowadząca działalność w Estonii jest oddziałem Lietuvos Draudimas i powstała z połączenia dwóch podmiotów - oddziału litewskiej spółki PZU, który został zarejestrowany w 2012 roku oraz nabytego w 2014 roku estońskiego oddziału, który prowadził swoją działalność pod marką Codan. Udział w estońskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniósł 13,8%. Zgromadzona składka przypisana wyniosła 38,6 mln euro.
Rynek ukraiński
W 2015 roku ukraiński rynek ubezpieczeniowy odnotował wzrost. Przypis składki brutto rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych w ciągu trzech kwartałów 2015 roku wyniósł 20,2 mld hrywien i był wyższy o 29,7% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku.
Wzrost ten był efektem przede wszystkim podniesienia sum ubezpieczeniowych będących następstwem dewaluacji waluty lokalnej i wzrostu inflacji oraz ustawowego podniesienia taryf ubezpieczeń obowiązkowych. Ubezpieczenia komunikacyjne, mające 28,2% udziału w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych, odnotowały wzrost składki o 21,8%, w tym produkt Zielona Karta o 76,4%.
Zakłady ubezpieczeń na życie zebrały w ciągu trzech kwartałów 2015 roku 1,5 mld hrywien składki przypisanej brutto notując niewielki (tj. 0,2%) wzrost w porównaniu do trzech kwartałów roku poprzedniego.
Ukraiński rynek ubezpieczeniowy jest z jednej strony rozdrobniony - we wrześniu 2015 roku działało na nim 368 firm ubezpieczeniowych (z czego 50 oferowało ubezpieczenia na życie). Z drugiej strony, TOP 100 zakładów ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych generował 96,3% przypisu składki brutto całego rynku, a TOP 20 zakładów ubezpieczeń na życie – 98,9% przypisu składki.
W 2015 roku, podobnie jak i w roku poprzednim, rynek ubezpieczeń na Ukrainie działał w trudnych warunkach w związku ze słabnącą gospodarką Ukrainy oraz konfliktem zbrojnym we wschodnich regionach, procesami dewaluacyjnymi, spadkiem płynności systemu bankowego i niską aktywnością klientów. Rynek nadal charakteryzował się wysokim poziomem kosztów związanych ze sprzedażą produktów ubezpieczeniowych, problemami części firm ubezpieczeniowych z zachowaniem bieżącej płynności oraz spadkiem poziomu zaufania ze strony osób fizycznych. Na skutek powyższych zdarzeń zauważalna była zapoczątkowana jeszcze w 2014 roku reorientacja klientów w stronę spółek z udziałem kapitału zachodniego - jeśli wcześniej kluczowym kryterium wyboru ubezpieczyciela była cena ubezpieczenia to obecnie na pierwsze miejsce wysunął się czynnik wiarygodności i wypłacalności ubezpieczyciela.
Na rynku ukraińskim Grupa PZU prowadzi działalność ubezpieczeniową poprzez dwie spółki: PZU Ukraine (w zakresie ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych) – „PZU Ukraina” oraz PrJSC IC PZU Ukraine Life (ubezpieczenia na życie) – „PZU Ukraina Życie”. Ponadto spółka LLC SOS Services Ukraine pełni funkcje w zakresie assistance.
W 2015 roku łączna wartość przypisanej składki brutto ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych Grupy PZU na Ukrainie wyniosła 798,9 mln hrywien, tj. była o 58,5% wyższa niż w roku poprzednim. Wzrost ten wynikał zarówno ze zwiększenia składki uzyskanej za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych (banków i agencji turystycznych) jak i poprzez własne kanały dystrybucji. Szczególną rolę dla zwiększania przypisu odegrały ubezpieczenia komunikacyjne, Zielona Karta, ubezpieczenia turystyczne a także korporacyjne ubezpieczenia majątkowe.
W ciągu trzech kwartałów 2015 roku PZU Ukraina pozyskał 2,7% (wzrost o 0,5 p.p. w stosunku do trzech kwartałów 2014 roku) składki przypisanej brutto ukraińskiego sektora ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych, co dało mu siódme miejsce na rynku. Natomiast udział lidera wyniósł 5,3%.
Składka przypisana zebrana przez PZU Ukraina Życie w 2015 roku wyniosła 177,8 mln hrywien i była wyższa o 15,2% w porównaniu do 2014 roku. Wzrost ten osiągnięto głównie w kanale bancassurance i brokerskim, w szczególności dzięki sprzedaży ubezpieczeń na życie i dożycie.
Na rynku ubezpieczeń na życie PZU Ukraina Życie zajmował po trzech kwartałach 2015 roku czwarte miejsce z udziałem w rynku na poziomie 8,6% (wzrost o 1,3 p.p. w stosunku do ubiegłego roku). Udział lidera wyniósł 18,6%.
Jednocześnie należy wskazać, iż w warunkach silnej dewaluacji waluty, składka przypisana w walucie funkcjonalnej dla obu spółek była niższa niż w ubiegłym roku. W 2015 roku przypis Grupy PZU na Ukrainie wyniósł 168,2 mln zł i był niższy o 3,1% niż w roku poprzednim.
W związku z niepewną sytuacją polityczną i ekonomiczną w kraju, zarządy PZU Ukraina i PZU Ukraina Życie podjęły decyzje mające na celu ograniczenie ryzyka:
- w zakresie działalności ubezpieczeniowej poza standardowo stosowanymi wyłączeniami (wojna, terroryzm, itp.), stosowane jest wyłączenie z ochrony ubezpieczeniowej niezgodnych z prawem działań osób trzecich. Ponadto, tymczasowo nie zawierane i nie przedłużane są umowy ubezpieczenia majątkowego dla osób fizycznych i prawnych, w tym nieruchomości, które są przedmiotem zastawu lub hipoteki w przypadku, gdy miejscem wykonania umowy jest terytorium obwodów donieckiego i ługańskiego; podobnie jest w przypadku ubezpieczeń odpowiedzialności spedytora i przewoźnika oraz ubezpieczeń ładunków, jeżeli trasa przewozu przechodzi przez terytorium ww. obwodów;
- zlikwidowano oddziały regionalne na Krymie i w obwodach donieckim i ługańskim;
- dokonano przeniesienia części aktywów finansowych do wybranych banków działających na Ukrainie.
Kryterium doboru banków jest posiadanie wiarygodnego dominującego akcjonariusza zagranicznego a banki państwowe powinny spełnić kryteria przewidziane w wewnętrznych regulacjach Grupy PZU.
Zarząd PZU, we współpracy z zarządami spółek ukraińskich, prowadzi stały monitoring sytuacji na Ukrainie. Zostały przygotowane mechanizmy kontrolne i scenariusze reagowania na zmiany rynkowe. PZU nie zamierza wycofywać się z rynku ukraińskiego. Zarząd PZU, we współpracy z zarządami spółek ukraińskich, prowadzi stały monitoring sytuacji na Ukrainie. Zostały przygotowane mechanizmy kontrolne i scenariusze reagowania na zmiany rynkowe. PZU nie zamierza wycofywać się z rynku ukraińskiego. Na dzień podpisania niniejszego sprawozdania z działalności Zarząd PZU zakłada, że dalsza działalność spółek będzie kontynuowana zgodnie z przyjętymi założeniami. Tym niemniej, istniejąca na Ukrainie niestabilność gospodarcza może w przyszłości wpłynąć negatywnie na sytuację finansową i wyniki finansowe spółek ukraińskich w sposób, który w chwili obecnej nie może być wiarygodnie przewidziany.
